Zmartwychwstanie Mandelsztama - Jacek Kaczmarski

Po Archipelagu krąży dziwna fama

Że mają wydawać Ośkę Mandelsztama

Dziwi się bezmiernie urzędnik nalany:

Jakże go wydawać?

On dawno wydany!

Tłumaczy sekretarz nowy ciężar słowa:

Dziś «wydawać» znaczy tyle, co «drukować»

Powstał mały zamęt w pamięci strażników:

Którego Mandelsztama?

Mamy ich bez liku!

Jeden szyje worki, drugi miesza beton

Trzeci drzewo rąbie — każdy jest poetą

W oczach urzędników rośnie płomień grozy

Bo w szwach od poetów pękają obozy

Przeglądają druki, wyroki — nic nie ma

Każda kartoteka zmienia się w poemat

A w tym poemacie — ludzi jak drzew w tajdze

Choćbyś sczezł, to tego jednego — nie znajdziesz!

Stary zek wspomina, że on dawno umarł

Lecz po latach zekom miesza się w rozumach

Bo, jak to być może, że ziemia go kryje

Gdy w gazetach piszą, że Mandelsztam żyje?!

Skądże mają widzieć w syberyjskich borach

Że to «życie» to tylko taka — metafora

Patrzy z góry Osip na te wyspy krwawe

I gorzko smakuje swą spóźnioną sławę

Bo, jak to być może, że ziemia go kryje

Gdy w gazetach piszą, że Mandelsztam żyje?!

Skądże mają widzieć w syberyjskich borach

Że to «życie» to tylko taka — metafora

Архипелагта біртүрлі қауесет тарады

Олар Оска Мандельштамды жариялайды

Шенеунік қатты таң қалды:

Оны қалай жұмсау керек?

Ол әлдеқашан босатылды!

Сөздің жаңа салмағын хатшы былай түсіндіреді:

Бүгінгі күні «жариялау» «басып шығару» сияқты

Күзетшілердің санасында аздап абыржу болды:

Қай Мандельстам?

Бізде олар көп!

Бірі қап тігеді, екіншісі бетон араластырады

Үшіншісі – ағаш шабу – бәрі ақын

Шенеуніктердің көз алдында үрей оты күшейеді

Өйткені, лагерьлер ақындардың тізгінін қағып жатыр

Олар баспа өнімдерін, пайымдауларды қарайды - ештеңе жоқ

Әрбір файл өлеңге айналады

Ал бұл поэмада – адамдар тайгадағы ағаштарды жақсы көреді

Өлсең де, мынау – таппайсың!

Қарт Зек оның әлдеқашан қайтыс болғанын айтады

Бірақ жылдар өткен соң Зекомның санасы шатасады

Өйткені оны жер қалай жасырады?

Газеттерде Мандельстам тірі деп жазылған кезде ?!

Олар Сібір ормандарында қалай көрінеді?

Бұл «өмірдің» дәл осындай екендігі - метафора

Ол осы қанды аралдарға Осип тауынан төмен қарайды

Ал ол өзінің кешігіп қалған атақ-даңқын ащы дәмін татады

Өйткені оны жер қалай жасырады?

Газеттерде Мандельстам тірі деп жазылған кезде ?!

Олар Сібір ормандарында қалай көрінеді?

Бұл «өмірдің» дәл осындай екендігі - метафора