Limeryki o narodach - Jacek Kaczmarski

Był Anglik, co przyjaźń nawiązał z Hindusem

Z najczystszej sympatii, a nie pod przymusem

Do dzisiaj by trwała

Ta przyjaźń wspaniała

Lecz Hindus nieświeży dał mu ser

Pretensje mieć trudno do tego Anglika

Gdy druh w narodowej go dumie dotyka

Więc wzgardził pariasem

I przyjaźń swą z czasem

Położył u stóp — Irlandczyka

Narody, narody!

Po diabła narody

Stojące na drodze do szczęścia i zgody?

Historia nam daje dobitne dowody:

Pragniecie pokoju?

— Usuńcie przeszkody —

Narody, narody, narody!

Raz Francuz sąsiada miał, co był z Somalii

W Tuluzie mieszkali i pastis pijali

Lecz wnet się przekonał

Potomek Dantona

Że druh jego łeb ma ze stali

Nie mieli pretensji koledzy Francuza

Że przepić nie umiał czarnego łobuza

Lecz rzekli: Mon ami

Jak pić chcesz — to z nami!

Bo nie dla przybłędów Tuluza!

Narody, narody!

Po diabła narody

Stojące na drodze do szczęścia i zgody?

Historia nam daje dobitne dowody:

Pragniecie pokoju?

— Usuńcie przeszkody —

Narody, narody, narody!

Raz Chińczyk w Japonce się tak zauroczył

Że wizje małżeństwa był przed nią roztoczył

Lecz Kwiat Kraju Wiśni

Rzekł - ani się mi śni!

Spójrz w lustro, wszak skośne masz oczy!

Cóż z sercem złamanym uczynić na świecie?

Więc poszedł do wojska i śnił o odwecie

Lecz — losu ironio!

-

Brak wojny z Japonią

Do mnichów więc strzela w Tybecie!

Narody, narody!

Po diabła narody

Stojące na drodze do szczęścia i zgody?

Historia nam daje dobitne dowody:

Pragniecie pokoju?

— Usuńcie przeszkody —

Narody, narody, narody!

Sympatię Singalez raz czuł do Tamila

Choć wrogość dzieliła ich ludy na Sri-La-

Nce — dawnym Cejlonie

Gdzie nawet są słonie

W polityce mądre nad wyraz

Lecz słoń Singaleza — Tamilów sympatyk —

Zwykł noc mu po nocy wykradać granaty

I pojął Singalez

Że musi, choć z żalem

Sympatie swe spisać na straty

Narody, narody!

Po diabła narody

Stojące na drodze do szczęścia i zgody?

Historia nam daje dobitne dowody:

Pragniecie pokoju?

— Usuńcie przeszkody —

Narody, narody, narody!

Był też Palestyńczyk, co z Żydem się bratał

W przyjaźni tej widząc nadzieję dla świata

Strzelając do niego

Powtarzał: Kolego

Ta krew nas połączy na lata

Lecz w takiej przyjaźni nie widział Żyd cnoty

Bo nie miał ochoty na nowe Golgoty

Więc rzekł - przyjacielu

My tu, w Izraelu

Nie mamy dla ciebie roboty!

Narody, narody!

Po diabła narody

Stojące na drodze do szczęścia i zgody?

Historia nam daje dobitne dowody:

Pragniecie pokoju?

— Usuńcie przeszkody —

Narody, narody, narody!

Libijczyk, choć żony miał trzy, muzułmanki

Czadyjkę sprowadził do swojej lepianki

I rzekł: Dla przykładu

Dam ja z tobą czadu —

I brał ją - wieczory i ranki

Choć miłość przeszkody pokonać potrafi —

Nie zebrał za czyn swój Libijczyk ów braw i

Dla dobra socjali-

Zmu ją mu zabrali

Ci, których wychował Kadafi

Narody, narody!

Po diabła narody

Stojące na drodze do szczęścia i zgody?

Historia nam daje dobitne dowody:

Pragniecie pokoju?

— Usuńcie przeszkody —

Narody, narody, narody!

Bez tchu w herbaciarni wypiwszy pięć herbat

Albańczyk zapałał miłością do Serba

Lecz Serb, po Śliwowi-

Cy — Albańczykowi

Na zębach wypisał swój herbarz

Szczerbaty Albańczyk — to pół Albańczyka

Niejeden polityk się na tym potyka

Choć jęczy duch Tity

Że zbędny polityk

Gdzie trzeba dentysty — praktyka

Narody, narody!

Po diabła narody

Stojące na drodze do szczęścia i zgody?

Historia nam daje dobitne dowody:

Pragniecie pokoju?

— Usuńcie przeszkody —

Narody, narody, narody!

Na Cyprze był Turek, co druha miał - Greka

Obydwu zabrała rodzima bezpieka

Przy więźniów wymianie

Spotkali się w bramie —

Bez słowa minęli — człek człeka

Wnet Greczyn u Turków, u Greków zaś Turek

O jednej godzinie stanęli pod murek

W czas potem niedługi

Nad jednym i drugim

Piaszczysty się wznosił pagórek

Narody, narody!

Po diabła narody

Stojące na drodze do szczęścia i zgody?

Historia nam daje dobitne dowody:

Pragniecie pokoju?

— Usuńcie przeszkody —

Narody, narody, narody!

Rosjanin był, który — nie jego to wina —

Za brata uważał pewnego Gruzina

Czas drużby był krótki

Bo ów nie pił wódki

Rosjanin nie pijał zaś wina

Napisał na niego gdzie trzeba więc donos

I łzę nad przyjaźnią utoczył wzmocnioną

W obozie zaś Gruzin

Odsiedział lat tuzin

Lecz przecież go w końcu zwolniono!

Narody, narody!

Po diabła narody

Stojące na drodze do szczęścia i zgody?

Historia nam daje dobitne dowody:

Pragniecie pokoju?

— Usuńcie przeszkody —

Narody, narody, narody!

Ci wszyscy o których tak długo tu mendzę

Co dzień się widują na forum ONZ

I skarżą się wzajem

Na ludy i kraje

Nie skarżąc się jednak na nędzę

Bo mają do siebie już to kuluary

Gdzie naród z narodem się chwyta za bary

Że nie o to chodzi

Kto komu gdzie szkodzi

Lecz o to — po ile dolary

Narody, narody!

Po diabła narody

Stojące na drodze do szczęścia i zgody?

Historia nam daje dobitne dowody:

Pragniecie pokoju?

— Usuńcie przeszkody —

Narody, narody, narody!

Był Polak-patriota, co przy wódki skrzynce

Zawierał przyjaźni pakt z Ukraińcem

Od słowa do słowa

Dotarli do Lwowa

Ścierając się jak dwa odyńce

Gdy bić się skończyli, trafili za kraty

Podarłszy w pamięci doniosłe traktaty:

Bo gdy przyjdzie czas —

Wy nas, a my was!

Po brzuchach!

— i: budem rezaty!

Narody, narody!

Po diabła narody

Stojące na drodze do szczęścia i zgody?

Historia nam daje dobitne dowody:

Pragniecie pokoju?

— Usuńcie przeszkody —

Narody, narody, narody!

Ach gdybyż narodów na świecie nie było

Jak nam by się wtedy szczęśliwie tu żyło!

Dla dobra człowieka, dla szczęścia ludzkości

Złączonej w potężnym uścisku miłości

Aż z trzaskiem pękałyby kości

Үндістанмен достық қарым-қатынаста болған ағылшын болды

Міндетті түрде емес, ең таза жанашырлықтан

Ол бүгінге дейін жалғасады

Бұл достық керемет

Бірақ ескі үнді оған ірімшік берді

Бұл ағылшынның үстінен шағым айту қиын

Ұлттық намысы бар досы тиіссе

Сондықтан ол парияны жоққа шығарды

Және оның уақытпен достығы

Ол ирландиялықты аяғына қойды

Ұлттар, ұлттар!

Ұлттар тозаққа

Бақыт пен келісімнің жолында тұрып?

Тарих бізге күшті дәлелдер береді:

Сіз бейбітшілікті қалайсыз ба?

- Кедергілерді алып тастаңыз -

Ұлттар, ұлттар, ұлттар!

Бірде француз көршісінде Сомалиден келген нәрсе болды

Олар Тулузада тұрып, паста ішкен

Бірақ ол көп ұзамай сенімді болды

Дантонның ұрпағы

Менің досымның басы болаттан жасалған

Француз әріптестері бұған қарсы болған жоқ

Қара бұзақы іше алмаған

Бірақ олар: Мон ами деді

Егер сіз ішуді қаласаңыз - бұл бізде!

Өйткені Тулузаның адасқандары үшін емес!

Ұлттар, ұлттар!

Ұлттар тозаққа

Бақыт пен келісімнің жолында тұрып?

Тарих бізге күшті дәлелдер береді:

Сіз бейбітшілікті қалайсыз ба?

- Кедергілерді алып тастаңыз -

Ұлттар, ұлттар, ұлттар!

Бірде жапон қызындағы қытай сондай сиқырланыпты

Оның алдында неке туралы аян болғанын

Бірақ Шие елінің гүлі

Ол айтты: Мен армандамаймын!

Айнаға қарашы, көздерің қисайған!

Дүниеде жаралы жүрекпен не істеу керек?

Сөйтіп, әскерге барып, кек алуды армандады

Бірақ - ирониялық тағдыр!

-

Жапониямен соғыс жоқ

Сондықтан ол Тибеттегі монахтарды атып тастайды!

Ұлттар, ұлттар!

Ұлттар тозаққа

Бақыт пен келісімнің жолында тұрып?

Тарих бізге күшті дәлелдер береді:

Сіз бейбітшілікті қалайсыз ба?

- Кедергілерді алып тастаңыз -

Ұлттар, ұлттар, ұлттар!

Сингалес бір кездері тамил тілін жақсы көретін

Дұшпандық өз халықтарын Шри-Ла-ға бөлсе де

Nce - бұрынғы Цейлон

Тіпті пілдер бар жерде

Саясатта өте дана

Бірақ Сингалестің пілі - тамилдік жанашыр -

Ол одан түнде түнде граната ұрлап жүретін

Және ол Сингалесті түсінді

Бұл ол өкінішпен болса да керек

Жанашырлықтарыңызды төмендетіңіз

Ұлттар, ұлттар!

Ұлттар тозаққа

Бақыт пен келісімнің жолында тұрып?

Тарих бізге күшті дәлелдер береді:

Сіз бейбітшілікті қалайсыз ба?

- Кедергілерді алып тастаңыз -

Ұлттар, ұлттар, ұлттар!

Яһудимен туысқан палестиналық та болды

Дүниеден үмітті осы достықтан көру

Оны ату арқылы

Ол қайталай берді: Досым

Бұл қан бізді жылдар бойы байланыстырады

Бірақ еврей мұндай достықтан ізгілікті көрмеген

Өйткені ол жаңа Голготаны қаламады

Сонымен ол айтты - менің досым

Біз Израильдеміз

Бізде саған жұмыс жоқ!

Ұлттар, ұлттар!

Ұлттар тозаққа

Бақыт пен келісімнің жолында тұрып?

Тарих бізге күшті дәлелдер береді:

Сіз бейбітшілікті қалайсыз ба?

- Кедергілерді алып тастаңыз -

Ұлттар, ұлттар, ұлттар!

Ливиялық, оның үш әйелі болғанымен, мұсылман әйелдері

Ол Чадканы үйіне әкелді

Және ол: Мысалы

Мен сенімен бірге ойнаймын -

Ол оны кешке және таңертең алды

Махаббат кедергілерді жеңе алса да -

Ливиялық бұл әрекеті үшін мұндай қошеметке ие болмады

Әлеуметтік мүдде үшін

Зму оны оның қолынан алды

Каддафидің тәрбиесінде болғандар

Ұлттар, ұлттар!

Ұлттар тозаққа

Бақыт пен келісімнің жолында тұрып?

Тарих бізге күшті дәлелдер береді:

Сіз бейбітшілікті қалайсыз ба?

- Кедергілерді алып тастаңыз -

Ұлттар, ұлттар, ұлттар!

Шайханада бес шай ішкеннен кейін тынысы тарылды

Албанның сербтерге деген құмарлығы болды

Бірақ серб, қара өріктен кейін

Cy - албан

Қолдарын тістеріне жазды

Тіссіз албан – жартылай албан

Көптеген саясаткерлер бұған таң қалады

Титоның аруағы ыңылдаса да

Бұл артық саясаткер

Сізге тіс дәрігері қажет болған жерде - тәжірибе

Ұлттар, ұлттар!

Ұлттар тозаққа

Бақыт пен келісімнің жолында тұрып?

Тарих бізге күшті дәлелдер береді:

Сіз бейбітшілікті қалайсыз ба?

- Кедергілерді алып тастаңыз -

Ұлттар, ұлттар, ұлттар!

Кипрде түрік бар еді, доста не бар – грек

Екеуі де жергілікті құпия полицияның қолына түскен

Тұтқындарды алмастыру кезінде

Олар қақпада кездесті -

Екеуі де сөзсіз өтті – адам, адам

Көп ұзамай гректер түріктер үшін, түріктер гректер үшін

Бір сағатта олар қабырғаға тірелді

Содан кейін көп ұзамай

Екеуінің үстінде

Құмды төбе көтерілді

Ұлттар, ұлттар!

Ұлттар тозаққа

Бақыт пен келісімнің жолында тұрып?

Тарих бізге күшті дәлелдер береді:

Сіз бейбітшілікті қалайсыз ба?

- Кедергілерді алып тастаңыз -

Ұлттар, ұлттар, ұлттар!

Бір орыс болды, ол кінәлі емес -

Ол грузинді ағасы санайтын

Ең жақсы адамның уақыты қысқа болды

Өйткені ол арақ ішпеген

Орыс шарап ішпеген

Ол қажет жерде оған жазды, сондықтан денонсация

Және ол достығына қаттырақ көз жасын төкті

Ал лагерьде грузин

Ол ондаған жыл қызмет етті

Бірақ ол ақыры босатылды!

Ұлттар, ұлттар!

Ұлттар тозаққа

Бақыт пен келісімнің жолында тұрып?

Тарих бізге күшті дәлелдер береді:

Сіз бейбітшілікті қалайсыз ба?

- Кедергілерді алып тастаңыз -

Ұлттар, ұлттар, ұлттар!

Мен көптен бері ойлап жүргендердің бәрі

Олар күн сайын БҰҰ форумында бір-бірін көреді

Және олар бір-біріне шағымданады

Халықтар мен елдер туралы

Дегенмен, кедейшілікке шағымданбай

Өйткені оларда бұл kulis бар

Ұлт пен ұлттың темір торды ұстайтын жері

Мәселе бұл емес

Кім кімге қай жерде зиянын тигізеді

Бірақ бұл туралы - қанша долларға

Ұлттар, ұлттар!

Ұлттар тозаққа

Бақыт пен келісімнің жолында тұрып?

Тарих бізге күшті дәлелдер береді:

Сіз бейбітшілікті қалайсыз ба?

- Кедергілерді алып тастаңыз -

Ұлттар, ұлттар, ұлттар!

Бір қорап арақ бар поляк-патриот болды

Ол украиндықпен достық келісімін жасады

Сөзден сөзге

Олар Львовқа жетті

Екі жынды сияқты қақтығысады

Ұрыс біткен соң олар темір тордың ар жағында қалды

Маңызды трактаттар туралы есте сақтау қабілетін үзіп:

Өйткені уақыты келгенде -

Сіз біз және біз сіз!

Ішінде!

- және: budem rezaty!

Ұлттар, ұлттар!

Ұлттар тозаққа

Бақыт пен келісімнің жолында тұрып?

Тарих бізге күшті дәлелдер береді:

Сіз бейбітшілікті қалайсыз ба?

- Кедергілерді алып тастаңыз -

Ұлттар, ұлттар, ұлттар!

Әй, дүниеде ұлттар болмаса

Сонда біз мұнда қандай бақытты өмір сүрер едік!

Адамның игілігі үшін, адамзаттың бақыты үшін

Махаббаттың құдіретті құшағында біріккен

Сүйектер жарылған кезде жарылады