Верка, Надька и Любка - Александр Башлачёв

Когда дважды два было только четыре,

Я жил в небольшой коммунальной квартире.

Работал с горшком, и ночник мне светил,

Но я был дураком и за свет не платил.

Я грыз те же книжки с чайком вместо сушки,

Мечтал застрелиться при всех из Царь-пушки,

Ломал свою голову ввиде подушки.

Эх, вершки-корешки!

От горшка до макушки

Обычный крестовый дурак.

— Твой ход, — из болот зазывали лягушки.

Я пятился задом, как рак.

Я пил проявитель, я пил закрепитель,

Квартиру с утра превращал в вытрезвитель,

Но не утонул ни в стакане, ни в кубке.

Как шило в мешке — два смешка, три насмешки —

Набитый дурак, я смешал в своей трубке

И разом в орла превратился из решки.

И душу с душком, словно тело в тележке,

Катал я и золотом правил орешки,

Но чем-то понравился Любке.

Муку через муку поэты рифмуют.

Она показала, где раки зимуют.

Хоть дело порой доходило до драки —

Я Любку люблю!

А подробности — враки.

Она даже верила в это сама.

Мы жили в то время в холерном бараке

Холерой считалась зима.

И Верка-портниха сняла с Любки мерку —

Хотел я ей на зиму шубу пошить.

Но вдруг оказалось, что шуба — на Верку.

Я ей предложил вместе с нами пожить.

И в картах она разбиралась не в меру —

Ходила с ума эта самая Вера.

Очнулась зима и прогнала холеру.

Короче стал список ночей.

Да Вера была и простой и понятной,

И снегом засыпала белые пятна,

Взяла агитацией в корне наглядной

И воском от тысяч свечей.

И шило в мешке мы пустили на мыло.

Святою водой наш барак затопило.

Уж намылились мы, но святая вода

На метр из святого и твердого льда.

И Вера из шубы скроила одьяло.

В нем дырка была — прям так и сияла.

Закутавшись в дырку, легли на кровать

И стали, как раки, втроем зимовать.

Но воду почуяв — да сном или духом —

В матросской тельняшке явилась Надюха.

Я с нею давно грешным делом матросил,

Два раза матрасил, да струсил и бросил.

Не так молода, но совсем не старуха,

Разбила паркеты из синего льда.

Зашла навсегда попрощаться Надюха,

Да так и осталась у нас навсегда.

Мы прожили зиму активно и дружно.

И главное дело — оно нам было не скучно.

И кто чем богат, тому все были рады.

Но все-таки просто визжали они,

Когда рядом с ритмами светской эстрады

Я сам, наконец, взял гитару в клешни.

Не твистом свистел мой овраг на горе.

Я все отдавал из того, что дано.

И мозг головной вырезал на коре:

Надежда плюс Вера плюс Саша плюс Люба

Плюс тетя Сережа плюс дядя Наташа…

Короче, не все ли равно.

Я пел это в темном холодном бараке

И он превращался в обычный дворец.

Так вот что весною поделывают раки!

И тут оказалось, что я — рак-отец.

Сижу в своем теле, как будто в вулкане.

Налейте мне свету из дырки окна!

Три грации, словно три грани в стакане.

Три грани в стакане, три разных мамани,

три разных мамани, а дочка одна.

Но следствия нет без особых причин.

Тем более, вроде не дочка, а сын.

А может — не сын, а может быть — брат,

Сестра или мать или сам я — отец,

А может быть весь первомайский парад!

А может быть город весь наш — Ленинград!..

Светает.

Гадаю и наоборот.

А может быть — весь наш советский народ.

А может быть, в люльке вся наша страна!

Екі мен екеуі төрт болған кезде

Мен шағын коммуналдық пәтерде тұрдым.

Мен қазанмен жұмыс істедім, түнгі жарық маған жарқырады,

Бірақ мен ақымақ болып, жарыққа ақша төлеген жоқпын.

Мен сол кітаптарды кептірмей, шағаламен кемірдім,

Мен патша зеңбірегінен бәрінің алдында өзімді атып алуды армандадым,

Мен жастық түрінде басымды сындырдым.

О, түп тамырлар!

Кәстрөлден тәжге дейін

Кәдімгі крест ақымақ.

«Сенің қадамың», - деп батпақтардан бақалар шақырды.

Мен қатерлі ісік сияқты артқа кеттім.

Мен әзірлеушіні іштім, түзеткішті іштім,

Таңертең пәтерді сауықтыратын орынға айналдырдым,

Бірақ ол стақанға да, тостағанға да батқан жоқ.

Сөмкедегі иіс сияқты - екі күлді, үш күлді -

Толтырылған ақымақ, мен түтікке араластым

Бірден құйрықты қыранға айналды.

Ал иісі бар жан, арбадағы денедей,

Жаңғақтарды алтынмен домалап, басқардым,

Бірақ Любкаға бірдеңе ұнады.

Ұн ақындары рифма арқылы ұн.

Ол шаяндардың қай жерде қыстайтынын көрсетті.

Кейде төбелес болғанымен -

Мен Любканы жақсы көремін!

Ал мәліметтер өтірік.

Оған өзі де сенді.

Біз ол кезде тырысқақ үйінде тұрдық

Қыс мезгілі тырысқақ болып саналды.

Ал тігінші Верка Любкадан өлшем алды -

Мен оған қыста тон тіктіргім келді.

Бірақ кенеттен тон Веркаға арналған болып шықты.

Мен оған бізбен бірге тұруды ұсындым.

Ол карталар туралы тым көп білетін -

Бұл Вера есінен танып қалды.

Қыс оянып, тырысқақты қуып жіберді.

Түндердің тізімі қысқарды.

Иә, Вера қарапайым және түсінікті болды,

Ақ дақтарды қар басып қалды,

Көрнекіліктің түбіне насихатты алдым

Және мыңдаған шамдардан балауыз.

Ал біз қаптағы ителгі сабынға пайдаландық.

Біздің саятшылық қасиетті суға толып кетті.

Біз өзімізді сабындап қойдық, бірақ қасиетті су

Қасиетті және қатты мұздың бір метріне.

Ал Вера пальтодан көрпе қиды.

Оның ішінде тесік болды - ол жай ғана жарқырайды.

Шұңқырға оралып, төсекке жату

Ал үшеуі шаяндай қыстай бастады.

Бірақ суды сезгенде - иә, түсінде немесе рухта -

Надюха матрос кеудешесінде пайда болды.

Мен онымен ұзақ уақыт теңізші болдым,

Екі рет төселген, бірақ тауық етіп, кетіп қалды.

Жас емес, бірақ мүлдем қартайған жоқ,

Ол көк мұздың паркетін сындырды.

Надюха мәңгі қоштасуға кетті,

Иә, ол бізбен мәңгілікке қалды.

Біз қысты белсенді және бірге өткіздік.

Ең бастысы – бұл біз үшін жалықтырмады.

Ал кімде-кім бір нәрсеге бай болса, оған бәрі риза болды.

Бірақ бәрібір олар айқайлады,

Зайырлы кезеңнің ырғақтарының жанында болғанда

Мен өзім гитараны қолыма алдым.

Таудағы сайым ысқырғандай ысқырған жоқ.

Берілгеннен бәрін бердім.

Ал қабықта ойылған бас миы:

Үміт плюс Вера плюс Саша плюс Люба

Оған қоса Серёжа апай мен Наташа ағай…

Қысқасы, бұл маңызды емес.

Мен мұны қараңғы салқын казармада айттым

Және ол кәдімгі сарайға айналды.

Сонымен, көктемде шаяндар осылай істейді!

Содан кейін мен қатерлі ісікпен ауыратын әке екенмін.

Мен жанартаудағыдай денемде отырмын.

Терезедегі тесіктен маған жарық құй!

Үш рақым, стақанның үш жағы сияқты.

Стаканның үш жағы, үш түрлі ана,

үш түрлі ана, бір қыз.

Бірақ арнайы себептерсіз ешқандай әсер болмайды.

Оның үстіне қызы емес, ұлы сияқты.

Немесе ұлы емес, мүмкін ағасы,

Әпке, ана немесе мен әкемін,

Немесе бүкіл мамыр шеруі мүмкін!

Немесе біздің бүкіл қаламыз - Ленинград! ..

Жарық болып жатыр.

Менің ойымша, керісінше.

Немесе біздің бүкіл кеңес халқымыз.

Әлде бүкіл еліміз бесікте жатқан шығар!