Tout Ceci Ne Vous Rendra Pas Le Congo - Baloji

Ça ne vous rendra pas le Congo

Ça ne vous rendra pas le Congo

Le pillage de nos minéraux, de nos lingots

Ça ne vous rendra pas le Congo

J’ai reçu ta lettre, fin juin, enfin

Elle m’a laissé mal en point, mais néanmoins

Je n’ai cessé d’en relire chaque mot, chaque phrase

Chaque nom, chaque détail, chaque photo, chaque visage

Est-ce un mirage, une illusion, un hologramme?

Ou est-ce la raison qui a rendu l'âme

La terreur vue d’ici, c’est comme la terre vue du ciel

Ça paraît loin de nous, ça paraît irréel

Quand je pense que tu as quitté Kin, et les tiens

Qu’ils chassent notre ethnie comme les prénoms chrétiens

Ton fils, un assassin au regard de braise

Qui à 13 ans, trouve son assurance dans un M16

À 14 ans en quarantaine

Ils l’ont pris pour un sorcier car il se défonçait au kérosène

En arrivant dans l’est, il a tué par accident

Un de ses cousins en le prenant pour un partisan

Putain!

l’horreur est humaine, et l’on s’extermine

Il voulait être un sauveur, pas un soldat anonyme

Même si l’Occident a bon dos

Ça ne vous rendra pas le Congo

Le pillage de nos minéraux, de nos lingots

Ça ne vous rendra pas le Congo

Et reproduire les schémas coloniaux

Ça ne vous rendra pas le Congo

Car la terreur vue d’ici c’est comme la terre vue du ciel

Ça paraît loin de nous, ça paraît irréel

Les enfants de la Libération ne jouent pas aux indiens

Ils voient l’Europe comme le Far West en vain et pour rien

En attendant leur chèque de la Western Union

Rêvent de dévaliser une délégation

Disent les pays en transition, la guerre est une escale

Pour cet idéal, passe au plan Marshall

Le règne du Maréchal l’a laissé bancal

Et disent que l’Unesco n’aide que les pays cartes postales

Au lieu de s’affairer aux affaires courantes

Car un tiers du pays est sans courant, ni eau courante

Les guerres ethniques renforcent le statu quo

Le Congo est un terrain de Stratego

Tous ses pays voisins devenus rivaux

Dans le pillage de ses minéraux, de ses lingots

Et ça dégringole, le pays est sous contrôle

Et c’est pire qu’au temps de Léopold

Entre la loi de la jungle et celle des protocoles

La révolution a besoin de bénévoles

Et tant que l’opinion publique abdique

Le Congolais reste le nègre de l’Afrique

Même si l’Occident a bon dos

Ça ne vous rendra pas le Congo

Le pillage de nos minéraux, de nos lingots

Ça ne vous rendra pas le Congo

Et reproduire les schémas coloniaux

Ça ne vous rendra pas le Congo

Tous Congolais à part entière, tous apparentés

Laissons nos différends à part, on a un pays à remonter

Pendant que les virus se donnent comme des prospectus

Les nouveaux missionnaires font de leur Emmaüs

Des petites, moyennes entreprises

Qui ne connaissent pas la crise

La crédulité des gens en guise de budget

Ils investissent où s’arrêtent les O.N.G

Et j’admire ton courage, ton sens de la débrouille

Ton cœur est trempé dans le zinc, il résiste à la rouille

Mais cesse de croire à leurs séances d’exorcisme

Ils n’ont pas de cure contre le paludisme

Moi, je suis un géant chez les pygmées

Depuis que ma carte verte est périmée, le noir fait déprimer

La dépigmentation de la peau laisse des séquelles

Et le choc est culturel

Notre développement est à l’arrêt comme la Gécamines

Complexés par notre taux de mélanine

L’intégration passera par l’argent

Mais la détermination reste le facteur determinant

Même si l’Occident a bon dos

Ça ne vous rendra pas le Congo

Le pillage de nos minéraux, de nos lingots

Ça ne vous rendra pas le Congo

Et reproduire les schémas coloniaux

Ça ne vous rendra pas le Congo

Car la terreur vue d’ici c’est comme la terre vue du ciel

Ça paraît loin de nous, ça paraît irréel

Avant de filer à la Congolaise

Je voulais revenir à la genèse

Ça fait:

Congolais du Sud, du Nord, de l’Est, de l’Ouest

Tous Congolais à part entière donc tous apparentés

Laissons nos différends à part, on a un pays à reconstruire

Changement donne le vertige

Main qui donne, main qui dirige

Évolués mais dépendants

Main qui donne main qui apprend

Changement donne le vertige

Main qui donne, main qui dirige

Évolués mais dépendants

Main qui donne main qui apprend

Les frères se déchirent pour des billets à l’effigie de Lincoln

Toujours le même cancer qui ronge sur le tropique du capricorne

C’est le règne du veau d’or

Les frères noient leur esprit dans la spiritueuse

Ils croient en Dieu avant de croire en eux

«Ecoute moi, écoute moi bien mon petit

Tu sais pourquoi, sais-tu pourquoi mon ami?

Un jour des bwanas sont arrivés par bateaux

Ils en sont descendus, ils avaient un drapeau

Ils l’ont planté devant nous en criant

Que notre terre était désormais leur terre

On avait beau rouspéter en criant et en priant

On n’avait pas de drapeau donc fallait se taire

Et comme on priait, comme on priait

Ils ont sorti une Bible

Ils nous ont appris à prier les yeux fermés

Et quand on a rouvert les yeux, nous avions leur Bible en main

Et dans leurs mains, ils avaient notre terre

Va falloir jeter un coup d'œil sur Mama Congo

Va falloir redorer son blason de terre promise

Va falloir reprendre notre terre, même en gardant la Bible

Car celle-ci nous apprend l’amour du prochain

Aimer le Congo, c’est bien être capable d’aimer le Congolais

Faire du bonheur de l’autre, la priorité de notre propre bonheur

Mama Congo, Mama Congo ne tombera pas

Même là haut, sauf que ça ne se verra pas

À cause de toi, à cause de moi, à cause de nous

Бұл сізге Конгоны қайтармайды

Бұл сізге Конгоны қайтармайды

Пайдалы қазбаларымызды, құймаларымызды талан-таражға салу

Бұл сізге Конгоны қайтармайды

Маусым айының аяғында хатыңызды алдым

Ол мені жаман күйде қалдырды, бірақ бәрібір

Мен әр сөзді, әрбір сөйлемді қайталап оқи бердім

Әрбір есім, әрбір бөлшек, әрбір фото, әрбір тұлға

Бұл мираж, иллюзия, голограмма ма?

Әлде аруақты берген себеп пе

Бұл жерден көрінетін үрей аспаннан көрінген жер сияқты

Бізден алыс сияқты, шындыққа жанаспайтын сияқты

Менің ойымша, сіз Кинді тастап кеттіңіз және сіздікі

Олар біздің этникалық топты христиан есімдері сияқты аң аулайды

Сіздің ұлыңыз, көзі тұтанған өлтіруші

Кім 13 жасында M16-ға сенімді болады

14 те карантинде

Олар оны сиқыршыға қабылдады, себебі оның керосин көп болды

Шығысқа келіп, абайсызда өлтірді

Оның немере ағаларының бірі оны жақтаушы деп қателеседі

Жезөкше!

Сұмдық - бұл адам, біз оны жоямыз

Ол анонимді жауынгер емес, құтқарушы болғысы келді

Батыстың арқасы жақсы болса да

Бұл сізге Конгоны қайтармайды

Пайдалы қазбаларымызды, құймаларымызды талан-таражға салу

Бұл сізге Конгоны қайтармайды

Және отаршылдық үлгілерді қайталаңыз

Бұл сізге Конгоны қайтармайды

Себебі бұл жерден үрей жоғарыдан көтерілген жер сияқты

Бізден алыс сияқты, шындыққа жанаспайтын сияқты

Азаттық балалары үндістерді ойнамайды

Олар Еуропаны жабайы Батыс деп бекер және бекер көреді

Олардың Western Union тексеруін күтуде

Делегацияны тонауды армандаңыз

Өтпелі кезеңдегі елдер айтыңыз, соғыс тоқтау

Бұл идеал үшін Маршалл жоспарына ауысыңыз

Маршалдың билігі оны селт еткізді

ЮНЕСКО ашықхат елдеріне ғана көмектеседі деңіз

Күнделікті істермен айналысудың орнына

Себебі елдің үштен бірінде электр қуаты мен су жоқ

Этникалық соғыстар статус-квоны нығайтады

Конго - бұл Stratego өрісі

Оның барлық көршілес елдері бәсекелес болады

Оның пайдалы қазбаларын, құймаларын талан-таражға салуда

Ал құлдырап жатыр, ел бақылауда

Ал Леопольдтың заманынан да нашар

Джунгли заңы мен хаттама заңы арасында

Революцияға еріктілер қажет

Қоғамдық пікір тақтан тайғанша

Конголықтар Африканың негрлері болып қала береді

Батыстың арқасы жақсы болса да

Бұл сізге Конгоны қайтармайды

Пайдалы қазбаларымызды, құймаларымызды талан-таражға салу

Бұл сізге Конгоны қайтармайды

Және отаршылдық үлгілерді қайталаңыз

Бұл сізге Конгоны қайтармайды

Барлығы толық конголықтар, барлығы туыс

Айырмашылықты былай қояйық, бізде өрлеуге ел бар

Вирустар парақшалар сияқты тарайды

Жаңа миссионерлер өздерінің Эммаустарын жасайды

Шағын, орта кәсіпкерлік

Дағдарысты кім білмейді

Адамдардың бюджет ретіндегі сенімі

Олар ҮЕҰ тоқтаған жерге инвестиция салады

Ал мен сіздің батылдығыңызға, тапқырлығыңызға тәнтімін

Жүрегің мырышқа малынған, татқа төзімді

Бірақ олардың жын шығару сессияларына сенуді доғарыңыз

Оларда безгекті емдейтін дәрі жоқ

Мен, мен пигмейлердің ішіндегі алыппын

Жасыл картамның мерзімі біткеннен бері қара түс көңілсіздеу болды

Терінің пигментациясы салдарды қалдырады

Ал шок – мәдениет

Біздің дамуымыз Gécamines сияқты тоқтап тұр

Біздің меланин деңгейіне байланысты

Интеграция ақша арқылы болады

Бірақ шешім әлі де анықтаушы фактор болып табылады

Батыстың арқасы жақсы болса да

Бұл сізге Конгоны қайтармайды

Пайдалы қазбаларымызды, құймаларымызды талан-таражға салу

Бұл сізге Конгоны қайтармайды

Және отаршылдық үлгілерді қайталаңыз

Бұл сізге Конгоны қайтармайды

Себебі бұл жерден үрей жоғарыдан көтерілген жер сияқты

Бізден алыс сияқты, шындыққа жанаспайтын сияқты

Конгоға барар алдында

Мен генезиске қайта оралғым келді

Ол жасайды:

Конголықтар оңтүстіктен, солтүстіктен, шығыстан, батыстан

Барлық Конголықтар өз бетінше, сондықтан бәрі бір-бірімен байланысты

Айырмашылықтарды былай қояйық, бізде қайта құру керек ел бар

Өзгеріс басыңды айналдырады

беретін қол, жетелейтін қол

Дамыған, бірақ тәуелді

үйренетін қол беретін қол

Өзгеріс басыңды айналдырады

беретін қол, жетелейтін қол

Дамыған, бірақ тәуелді

үйренетін қол беретін қол

Ағайындылар Линкольн билеттеріне жылады

Әлі күнге дейін сол қатерлі ісік Козерог тропигін жейді

Бұл алтын бұзаудың патшалығы

Ағайындылар өздерінің ойларын рухқа батырады

Олар өздеріне сенбес бұрын Құдайға сенеді

«Мені тыңда, мені жақсы тыңда, балам

Неге екенін білесің бе, неге досым білесің?

Бір күні қайықпен бірнеше бваналар келді

Олар түсті, олардың туы болды

Айқайлап алдымызға отырғызды

Біздің жер енді олардың жері болды

Қанша күңкілдеп, айғайлап, дұға жасасақ та

Бізде ту болмағандықтан, ауызды жабуға тура келді

Ал біз қалай намаз оқыдық, қалай оқыдық

Олар Киелі кітапты алып шықты

Олар бізге көзімізді жұмып намаз оқуды үйретті

Ал көзімізді ашқанда қолымызда олардың Киелі кітабы болды

Олардың қолында біздің жеріміз болды

Мама Конгоға қарау керек

Оның уәде етілген жер бейнесін қалпына келтіру керек

Киелі кітапты сақтай отырып, жерімізді қайтарып алуымыз керек

Бұл бізге жақынымызға деген сүйіспеншілікті үйретеді

Конгоны сүю - конголықтарды сүйе білу

Өзгелердің бақытын өз бақытымыздан бірінші орынға қойыңыз

Мама Конго, Мама Конго құламайды

Тіпті жоғарыда, бірақ ол көрсетілмейді

Сен үшін, мен үшін, біз үшін