Хас-Булат удалой - Надежда Кадышева, Золотое кольцо

«Хас-Булат удалой!

Бедна сакля твоя;

Золотою казной я осыплю тебя.

Саклю пышно твою разукрашу кругом,

Стены в ней обобью я персидским ковром.

Галуном твой бешмет разошью по краям

И тебе пистолет мой заветный отдам.

Дам старее тебя тебе шашку с клеймом,

Дам лихого коня с кабардинским тавром.

Дам винтовку мою, дам кинжал Базалай, —

Лишь за это свою ты жену мне отдай.

Ты уж стар, ты уж сед, ей с тобой не житье,

На заре юных лет ты погубишь ее.

Тяжело без любви ей тебе отвечать

И морщины твои не любя, целовать.

Видишь, вон Ямман-Су моет берег крутой,

Там вчера я в лесу был с твоею женой.

Под чинарой густой мы сидели вдвоем,

Месяц плыл золотой, все молчало кругом.

И играла река перекатной волной,

И скользила рука по груди молодой.

Мне она отдалась до последнего дня

И Аллахом клялась, что не любит тебя!

"

Крепко шашки сжимал Хас-Булат рукоять

И, схватясь за кинжал, стал ему отвечать:

«Князь!

Рассказ длинный твой ты напрасно мне рек,

Я с женой молодой вас вчера подстерег.

Береги, князь, казну и владей ею сам.

За неверность жену тебе даром отдам.

Ты невестой своей полюбуйся, поди —

Она в сакле моей спит с кинжалом в груди.

Я глаза ей закрыл, утопая в слезах,

Поцелуй мой застыл у нее на губах".

Голос смолк старика, дремлет берег крутой,

И играет река перекатной волной.

Тут рассерженный князь

Саблю выхватил вдруг;

Голова старика

Покатилась на луг.

Долго молча стоял

Князь у трупа столбом;

Сам себя укорял,

Но решил на своем.

Скоро пала роса,

Свежий ветер подул,

Смолкли птиц голоса,

Лишь реки несся гул.

С ревом бешеным вдруг,

Ударяясь в скалу,

Князь-убийца прыгнул,

И пошел он ко дну.

«Хас-Булат батыл!

Сенің бейшара сақля;

Мен саған алтын қазынаны жаудырамын.

Айналаңды әсем безендіремін,

Мен оның қабырғаларын парсы кілемімен қаптаймын.

Бесметіңді Галун мен шетіне жаямын

Ал мен саған қымбат тапаншамды беремін.

Мен саған сенен үлкен белгісі бар дойбы беремін,

Мен саған хабардиан маркасы бар жүйрік атты беремін.

Мылтығымды беремін, Базалайдың қанжарын беремін,

Тек осы үшін сен маған әйеліңді бересің.

Сен әлдеқашан қартайдың, сен сұрсың, ол сенімен бірге тұра алмайды,

Жастық шағында оны құртасың.

Оған махаббатсыз жауап беру қиын

Және әжімдеріңізді сүймей, сүйіңіз.

Көрдіңіз бе, Ямман-Су тік жағалауды жуып жатыр,

Кеше мен сіздің әйеліңізбен орманда болдым.

Қалың шынардың астында бірге отырдық,

Ай алтындай қалқып, айнала үнсіз қалды.

Ал өзен толқынмен ойнады,

Ал жас кеудеден қол сырғанап кетті.

Ол соңғы күнге дейін өзін маған берді

Ал ол сені сүймеймін деп Алланың атымен ант етті!

«

Хас-Булат дойбыны мықтап ұстады

Ол қанжарды алып, оған жауап бере бастады:

«Ханзада!

Әңгімеңіз ұзақ, бекер айттыңыз,

Кеше жас әйелім екеуміз сені күтіп отырдық.

Князь, қазынаға қамқор болыңыз және оған өзіңіз ие болыңыз.

Опасыздығың үшін саған әйел сыйлаймын.

Қалыңдығыңа сүйсін, жүр -

Ол менің ғибадатханада кеудесіне қанжар іліп ұйықтайды.

Мен оның көздерін жұмып, жасына батып,

Менің сүйгенім оның ернінде қатып қалды».

Қарияның даусы үнсіз, тік жаға ұйқтап,

Ал өзен толқынмен ойнайды.

Міне, ашулы ханзада

Ол кенет қылышын суырып алды;

қарт адамның басы

Шалғынға айналды.

Ұзақ уақыт үнсіз қалды

Ханзада бағаналы мәйіттің жанында;

Мен өзімді сөгдім

Бірақ мен өзім шештім.

Көп ұзамай шық жауды

Жаңа жел соқты

Құстардың дауысы өшті,

Тек өзен шуылдады.

Кенет ессіз айқаймен,

Тасқа соғу

Өлтіруші ханзада секірді

Және ол түбіне кетті.