Гербарий - Владимир Высоцкий

Лихие пролетарии, закушав водку килечкой,

Спешат в свои подполия налаживать борьбу, —

А я лежу в гербарии, к доске пришпилен шпилечкой,

И пальцами до боли я по дереву скребу.

Корячусь я на гвоздике, но не меняю позы.

Кругом — жуки-навозники и мелкие стрекозы, —

По детству мне знакомые — ловил я их, копал,

Давил, — но в насекомые я сам теперь попал.

Под всеми экспонатами — эмалевые планочки, —

Все строго по-научному — указан класс и вид…

Я с этими ребятами лежал в стеклянной баночке,

Дрались мы, — это к лучшему: узнал, кто ядовит.

Я представляю мысленно себя в большой постели, —

Но подо мной написано: «Невиданный доселе»…

Я гомо был читающий, я сапиенсом был,

Мой класс — млекопитающий, а вид… уже забыл

В лицо ль мне дуло, в спину ли, в бушлате или в робе я —

Стремился, кровью крашенный, как звали, к шалашу, —

Но на тебе — задвинули в наглядные пособия, —

Я злой и ошарашенный на стеночке вишу.

Оформлен как на выданье, стыжусь, как ученица, —

Жужжат шмели солидные, что надо подчиниться,

А бабочки хихикают на странный экспонат,

Сороконожки хмыкают и куколки язвят.

Ко мне с опаской движутся мои собратья прежние —

Двуногие, разумные, — два пишут — три в уме.

Они пропишут ижицу — глаза y них не нежные, —

Один брезгливо ткнул в меня и вывел резюме:

«Итак, с ним не налажены контакты, и не ждем их, —

Вот потому он, гражданы, лежит y насекомых.

Мышленье в нем не развито, и вечно с ним Че-Пе, —

А здесь он может, разве что, вертеться на пупе».

Берут они не крyто ли?!

— меня нашли не во поле!

Ошибка это глупая — увидится изъян, —

Накажут тех, кто спутали, заставят, чтоб откнопили,

И попаду в подгруппу я хотя бы обезьян.

Нет, не ошибка — акция свершилась надо мною, —

Чтоб начал пресмыкаться я вниз пузом, вверх спиною, —

Вот и лежу, расхристанный, разыгранный вничью,

Намеренно причисленный к ползучему жучью.

Червяк со мной не кланится, а оводы со слепнями

Питают отвращение к навозной голытьбе, —

Чванливые созданьица довольствуются сплетнями, —

А мне нужны общения с подобными себе!

Пригрел сверчка-дистрофика — блоха сболтнула, гнида, —

И глядь — два тертых клопика из третьего подвида, —

Сверчок полузадушенный вполсилы свиристел,

Но за покой нарушенный на два гвоздочка сел.

А может, все провертится и соусом приправится…

В конце концов, ведь досточка — не плаха, говорят, —

Все слюбится да стерпится, мне даже стали нравиться

Молоденькая осочка и кокон-шелкопряд.

Да, мне приятно с осами — от них не пахнет псиной,

Средь них бывают особи и с талией осиной.

И кстати, вдруг из кокона родится что-нибудь

Такое, что из локонов и что имеет грyдь…

Паук на мозг мой зарится, клопы кишат — нет роздыха,

Невестой хороводится красивая оса…

Пусть что-нибудь заварится, а там — хоть на три гвоздика, —

А с трех гвоздей, как водится, дорога — в небеса.

В мозгу моем нахмуренном страх льется по морщинам:

Мне будет шершень шурином — а что мне станет сыном?..

А не желаю, право же, чтоб трyтень был мне тесть!

Пора уже, пора уже напрячься и воскресть!

Когда в живых нас тыкали булавочками колкими —

Махали пчелы крыльями, пищали муравьи, —

Мы вместе горе мыкали — все проткнуты иголками, —

Забудем же, кем были мы, товарищи мои!

Заносчивый немного я, но — в горле горечь комом:

Поймите, я, двуногое, попало к насекомым!

Но кто спасет нас, выручит, кто снимет нас с доски?!

За мною — прочь со шпилечек, сограждане жуки!

И, как всегда в истории, мы разом спины выгнули, —

Хоть осы и гундосили, но кто силен, тот прав, —

Мы с нашей территории клопов сначала выгнали

И паучишек сбросили за старый книжный шкаф.

Скандал потом уляжется, зато y нас все дома,

И поживают, кажется, вполне не насекомо.

А я — я нежусь ванночкой без всяких там обид…

Жаль, над моею планочкой дрyгой уже прибит.

Арақты килечкамен жеп, батыл пролетарийлер,

Олар күрес орнату үшін жер астына асығады, -

Ал мен гербарийде жатырмын, тақтаға шаш қыстырғышпен байланғанмын,

Ал мен ағашты ауырғанша саусақтарыммен тырнаймын.

Мен қалампырдың үстінде бұралып жатырмын, бірақ мен өз ұстанымымды өзгертпеймін.

Айнала – тезек қоңыздары мен ұсақ инеліктер, –

Мен бала кезімнен таныс едім - мен оларды ұстадым, қаздым,

Ол басқан, - бірақ қазір мен өзім жәндіктерге түстім.

Барлық экспонаттардың астында эмаль тақталар,

Барлығы қатаң ғылыми - сынып пен түрі көрсетілген ...

Мен бұл жігіттермен шыны ыдыста жаттым,

Біз шайқастық - бұл жақсылық үшін: мен кімнің улы екенін білдім.

Мен өзімді үлкен төсекте елестетемін, -

Бірақ менің астымда: «Бұрын көрмеген» деп жазылған ...

Мен гомо оқырман болдым, мен сапиенс болдым,

Менің сыныбым сүтқоректілер, ал түрлер ... ұмытып кеткен

Бұл менің бетіме, арқама, бұршақ пальтоға немесе халатқа үрледі ме -

Ол қанға боялған, олар айтқандай, саятшылыққа ұмтылды, -

Бірақ сізде - көрнекі құралдарға итермеледі -

Мен қабырғада ілулі тұрған ашуланып, таң қалдым.

Үйленген деп безендірілген, Студенттей ұяламын, -

Қатты аралар мойынсұну керек деп шуылдауда,

Біртүрлі көрмеде көбелектер күледі,

Қырықаяқтар ырылдап, қуыршақ шағып жатыр.

Менің бұрынғы ағаларым қорқынышпен маған қарай жылжып келеді -

Екі аяқты, зерделі, – екі жазады – үшеу.

Олар Ижицу деп жазады - көздері нәзік емес, -

Біреуі ыңғайсызданып мені нұсқап, қысқаша мазмұнын шығарды:

«Демек, онымен байланыс орнатылмаған және біз оларды күтпейміз», - деді ол.

Сондықтан да, азаматтар, ол жәндіктердің арасында жатыр.

Оның бойында ойлау дамымаған, Че-Пе әрқашан онымен бірге, -

Ал мұнда ол, мүмкін, кіндікпен айналдыра алады.

Солар алып жатыр емес пе?!

— Мен даладан табылмадым!

Бұл ақымақ қате - сіз кемшілікті көресіз, -

Олар шатастырғандарды жазалайды, оларды бас тартуға мәжбүр етеді,

Ал мен кем дегенде маймылдардың кіші тобына түсемін.

Жоқ, қате емес - әрекет маған қатысты, -

Мен ішіммен, арқаммен төмен қарай бастадым, -

Міне, мен жатырмын, шашырап, тартылдым,

Әдейі жорғалаушы қоңыз ретінде жіктеледі.

Менімен бірге құрт тағзым етпейді, ат шыбындарымен шыбындар

Тезектерді жек көреді, -

Сноббилер өсекке қанағаттанады,

Ал маған өзім сияқты адамдармен араласу керек!

Ол дистрофиялық крикетті қыздырды - бүрге, бит, -

Міне, үшінші кіші түрдегі екі үгітілген қателер, -

Жартылай тұншыққан крикет жартылай күшімен ысқырды,

Бірақ екі шеге мазалап, орнына отырды.

Немесе бәрі тексеріліп, тұздықпен дәмдейтін шығар ...

Ақырында, тақтай блок емес, олар айтады, -

Бәрі ғашық болады және шыдайды, тіпті ұнай бастадым

Жас қияқ пен жібек құртының піллесі.

Иә, мен араларға ризамын - олар иттің иісі жоқ,

Олардың арасында көктерек белді тұлғалар бар.

Айтпақшы, кенеттен коконнан бірдеңе туады

Бұйралар мен кеудесі бар ...

Өрмекші менің миыма үңіле бастады, қателіктер үйіліп жатыр - тыныштық жоқ,

Әдемі ара қалыңдық болып билейді ...

Бірдеңе қайнатылсын, сонда - кем дегенде үш қалампыр үшін -

Ал үш шегеден кәдімгідей жұмаққа жол.

Менің қабағымдағы әжімдердің үстінен қорқыныш төгіледі:

Мүйіз менің қайын ағам болады - бірақ менің ұлым не болады? ..

Бірақ мен дронның қайын атам болғанын қаламаймын!

Қазірдің өзінде уақыт келді, шиеленіс және көтерілу уақыты келді!

Тірі кезде бізді өткір түйреуіштермен қағып жіберді -

Аралар қанаттарын қақты, құмырсқалар сықырлады,

Біз бірге мұңды күбірлеттік - бәрі инемен тесілген -

Кім болғанымызды ұмытайық, жолдастар!

Мен аздап менменмін, бірақ тамағымда бір түйір ащы бар:

Түсініңізші, мен, қос аяқты, жәндіктерге түстім!

Бірақ бізді кім құтқарады, кім көмектеседі, тақтадан кім түсіреді?!

Артымнан еріңіздер - шаш қыстырғыштардан, қоңыздар жерлестер!

Тарихтағыдай біз бірден арқамызды бүгдік, -

Аралар мен гундосили болса да, бірақ кім күшті болса, ол дұрыс, -

Біз алдымен өз аумағымыздан төсек құрттарын қуып шықтық

Және олар өрмекшілерді ескі кітап шкафының артына тастады.

Жанжал содан кейін басылады, бірақ біз бәріміз үйдеміз,

Және олар мүлде жәндік емес сияқты.

Ал мен - мен ваннада ренжімеймін ...

Өкініштісі, тағы біреуі тақтайымның үстіне шегеленіп қойған.