Краденое солнце - Корней Чуковский

Солнце по небу гуляло

И за тучу забежало.

Глянул заинька в окно,

Стало заиньке темно.

А сороки-

Белобоки

Поскакали по полям,

Закричали журавлям:

"Горе! Горе! Крокодил

Солнце в небе проглотил!"

Наступила темнота.

Не ходи за ворота:

Кто на улицу попал -

Заблудился и пропал.

Плачет серый воробей:

"Выйди, солнышко, скорей!

Нам без солнышка обидно -

В поле зёрнышка не видно!"

Плачут зайки

На лужайке:

Сбились, бедные, с пути,

Им до дому не дойти.

Только раки пучеглазые

По земле во мраке лазают,

Да в овраге за горою

Волки бешеные воют.

Рано-рано

Два барана

Застучали в ворота:

Тра-та-та и тра-та-та!

"Эй вы, звери, выходите,

Крокодила победите,

Чтобы жадный Крокодил

Солнце в небо воротил!"

Но мохнатые боятся:

"Где нам с этаким сражаться!

Он и грозен и зубаст,

Он нам солнца не отдаст!"

И бегут они к Медведю в берлогу:

"Выходи-ка ты, Медведь, на подмогу.

Полно лапу тебе, лодырю, сосать.

Надо солнышко идти выручать!"

Но Медведю воевать неохота:

Ходит-ходит он, Медведь, круг болота,

Он и плачет, Медведь, и ревёт,

Медвежат он из болота зовёт:

"Ой, куда вы, толстопятые, сгинули?

На кого вы меня, старого, кинули?"

А в болоте Медведица рыщет,

Медвежат под корягами ищет:

"Куда вы, куда вы пропали?

Или в канаву упали?

Или шальные собаки

Вас разорвали во мраке?"

И весь день она по лесу бродит,

Но нигде медвежат не находит.

Только чёрные совы из чащи

На неё свои очи таращат.

Тут зайчиха выходила

И Медведю говорила:

"Стыдно старому реветь -

Ты не заяц, а Медведь.

Ты поди-ка, косолапый,

Крокодила исцарапай,

Разорви его на части,

Вырви солнышко из пасти.

И когда оно опять

Будет на небе сиять,

Малыши твои мохнатые,

Медвежата толстопятые,

Сами к дому прибегут:

"Здравствуй, дедушка, мы тут!"

И встал

Медведь,

Зарычал

Медведь,

И к Большой Реке

Побежал

Медведь.

А в Большой Реке

Крокодил

Лежит,

И в зубах его

Не огонь горит,-

Солнце красное,

Солнце краденое.

Подошёл Медведь тихонько,

Толканул его легонько:

"Говорю тебе, злодей,

Выплюнь солнышко скорей!

А не то, гляди, поймаю,

Пополам переломаю,-

Будешь ты, невежа, знать

Наше солнце воровать!

Ишь разбойничья порода:

Цапнул солнце с небосвода

И с набитым животом

Завалился под кустом

Да и хрюкает спросонья,

Словно сытая хавронья.

Пропадает целый свет,

А ему и горя нет!"

Но бессовестный смеётся

Так, что дерево трясётся:

"Если только захочу,

И луну я проглочу!"

Не стерпел

Медведь,

Заревел

Медведь,

И на злого врага

Налетел

Медведь.

Уж он мял его

И ломал его:

"Подавай сюда

Наше солнышко!"

Испугался Крокодил,

Завопил, заголосил,

А из пасти

Из зубастой

Солнце вывалилось,

В небо выкатилось!

Побежало по кустам,

По берёзовым листам.

Здравствуй, солнце золотое!

Здравствуй, небо голубое!

Стали пташки щебетать,

За букашками летать.

Стали зайки

На лужайке

Кувыркаться и скакать.

И глядите: медвежата,

Как весёлые котята,

Прямо к дедушке мохнатому,

Толстопятые, бегут:

"Здравствуй, дедушка, мы тут!"

Рады зайчики и белочки,

Рады мальчики и девочки,

Обнимают и целуют косолапого:

"Ну, спасибо тебе, дедушка, за солнышко!"

Күн аспанмен жүріп өтті

Және бұлттың үстінен жүгірді.

Қоян терезеге қарады,

Қараңғы түсті.

Ал сусағандар

Белобоки

Өрістерді аралап өтіңіз

Олар тырналарға айқайлады:

«Ой! Қасіретті! Крокодил

Аспандағы күнді жұтты!»

Қараңғылық келді.

Қақпадан өтпе

Көшеге кім шықты -

Адасып, адасып қалды.

Жылап тұрған сұр торғай:

«Шық, күн сәулесі, тезірек!

Күнсіз өкінеміз -

Далада астық көрінбейді!

қояндар жылайды

Көгалда:

Адасқан, кедей, адасқан,

Олар үйге жете алмайды.

Тек қате көзді шаяндар

Олар қараңғыда жер бетіне шығады,

Иә, тау артындағы сайда

Қасқырлар ашуланып айқайлайды.

ерте ерте

Екі қошқар

Олар қақпаны қағып:

Тра-та-та және тра-та-та!

«Ей, жануарлар, шықшы,

Крокодилді жеңіңіз

Ашкөз Крокодилге

Күн аспанға қайта оралды!

Бірақ жүнділер қорқады:

«Мұндай нәрсемен күресетініміз қайда!

Ол әрі шіркін, әрі өткір,

Ол бізге күнді бермейді!»

Олар аюдың ұясына жүгіреді:

«Аю, көмектесу үшін шық.

Саған толық табан, лофер, сор.

Күнді құтқару керек!»

Бірақ аю күресуге құлықсыз:

Ол жүреді, жүреді, Аю, батпақ шеңбері,

Ол жылайды, аю, айқайлайды,

Ол батпақтан төлдерді шақырады:

«Ойбай-ау, семіз теріскейлер қайда кетті?

Мені, ескіні кімге лақтырдың?»

Ал батпақта аю аңқиды,

Шұңқырлар астындағы аюлар мыналарды іздейді:

«Қайдасың, қайда кеттің?

Әлде шұңқырға құлап қалды ма?

Немесе ақылсыз иттер

Қараңғыда жарылып кеттіңіз бе?»

Күні бойы ол орманды аралайды,

Бірақ ол еш жерден лақтарды таппайды.

Қалың тоғайдан қара үкі ғана

Олардың көздері оған.

Міне, қоян шықты

Ал аю:

«Қарттың айқайлауы ұят...

Сен қоян емес, аюсың.

Сен жүр, сойыл,

Крокодилді тырнаңыз

Бөліп тастаңыз

Аузыңыздан күнді алыңыз.

Және ол қайтадан болғанда

Аспанда жарқырайды

Сіздің сәбилеріңіз жүнді

семіз аю балалары,

Олар өздері үйге жүгіріп келеді:

«Сәлеметсіз бе, ата, біз келдік!»

Және тұрды

Аю,

айқайлады

Аю,

Және Үлкен өзенге

жүгірді

Аю.

Және Үлкен өзенде

Крокодил

өтірік,

Және тісінде

От жанбайды -

Күн қызыл

Күн ұрланған.

Аю үнсіз келді

Оны жеңіл итеріп жіберді.

«Мен саған айтамын, зұлым,

Жақында күнді түкіріңіз!

Бұл емес, қарашы, мен ұстаймын,

Мен оны екіге бөлемін,

Сен, надан, білесің бе

Күнімізді ұрла!

Қарақшылардың тұқымын іздеңіз:

Күнді аспаннан тырналады

Және толық қарынмен

Бұтаның астына құлаған

Иә, және оянады,

Тойған торай сияқты.

Бүкіл әлем жоғалады

Ал оның қайғысы жоқ!»

Бірақ ұятсыз күледі

Ағаш шайқалу үшін:

«Егер мен қаласам

Ал мен айды жұтамын!»

Шыдамады

Аю,

Заревел

Аю,

Ал зұлым жауға

ұшты

Аю.

Ол оны әлдеқашан басып қалды

Және оны бұзды:

«Осы жерде бер

Біздің күн!»

Қорыққан қолтырауын,

Айқайлады, айқайлады

Және ауыздан

Тіссізден

Күн батып кетті

Аспанға ұшып кетті!

бұталардың арасынан жүгірді

Қайың жапырақтары арқылы.

Сәлем алтын күн!

Сәлем көк аспан!

Құстар сайрай бастады

Жәндіктерге ұшыңыз.

болат қояндар

Көгалда

Домалау және секіру.

Қараңызшы: аюлар,

Бақытты котят сияқты

Тура жүнді атаға,

Семіз табан, жүгіру:

«Сәлеметсіз бе, ата, біз келдік!»

Бақытты қояндар мен тиіндер,

Бақытты ұл-қыздар

Аяқ аяқты құшақтап, сүйеді:

— Ал, ата, күн үшін рахмет!