The Raven - Vincent Price, Basil Rathbone

Once upon a midnight dreary, while I pondered, weak and weary

Over many a quaint and curious volume of forgotten lore

While I nodded, nearly napping, suddenly there came a tapping

As of someone gently rapping, tapping at my chamber door

«'Tis some visitor,» I muttered, «tapping at my chamber door-

Only this, and nothing more.»

Ah, distinctly I remember it was in a bleak December

And each separate dying ember wrought its ghost upon the floor

Eagerly I wished the morrow;- vainly I had sought to borrow

From my books surcease of sorrow- sorrow for the lost Lenore-

For the rare and radiant maiden whom the angels name Lenore-

Nameless here for evermore

And the silken sad uncertain rustling of each purple curtain

Thrilled me- filled me with fantastic terrors never felt before;

Presently to still the beating of my heart, I stood repeating

«'Tis some visitor entreating entrance at my chamber door-

Some late visitor entreating entrance at my chamber door;-

Merely this, and nothing more.»

Out into the darkness peering, long I stood there wondering, fearing

Doubting, dreaming dreams no mortal ever dared to dream before;

But the silence was unbroken, and the stillness gave no token

And the only word there spoken was the whispered word, «Lenore!»

This I whispered, and an echo murmured back the word, «Lenore!" —

Merely this, and nothing more

Back into the chamber turning, all my soul within me burning

Soon again I heard a tapping somewhat louder than before

«Surely,» said I, «surely that is someone at my window lattice:

Let me see, then, what thereat is, and this mystery explore-

Let my heart be still a moment and this mystery explore

'Tis the wind and nothing more.»

Open wide I flung the shutter, when, with many a flirt and flutter

In there stepped a stately Raven of the saintly days of yore;

Not the least obeisance made he;

not a minute stopped or stayed he;

But, with mien of lord or lady, perched above my chamber door-

Perched upon a bust of Pallas just above my chamber door-

Perched, and sat, and nothing more

Soon that ebony bird beguiling my sad fancy into smiling

By the grave and stern decorum of the countenance it wore

«Though thy crest be shorn and shaven, thou,» I said, «art sure no craven

Ghastly grim and ancient raven wandering on the Nightly shore-

Tell me what thy lordly name is on this Night’s Plutonian shore!»

Quoth the Raven, «Nevermore.»

Now the Raven, sitting lonely on the placid bust, spoke only

That one word, as if his soul in that one word he did outpour

Nothing further then he uttered- not a feather then he fluttered-

Till I scarcely more than muttered, «other friends have gone before-

On the morrow he will leave me, as my hopes have flown before.»

Quoth the Raven, «Nevermore.»

Then methought the air grew denser, perfumed by an unseen censer

Swung by Seraphim whose footfalls tinkled on the tufted floor

Once more on the velvet sinking, I betook myself to linking

Fancy unto fancy, thinking what this ominous bird of yore-

What this grim, ungainly, ghastly, gaunt and ominous bird of yore

Meant in croaking «Nevermore.»

«Prophet!»

said I, «thing of evil!- prophet still, if bird or devil!-

Whether Tempter sent, or whether tempest tossed thee here ashore

Desolate yet all undaunted, on this desert isle enchanted-

On this home by horror haunted- tell me truly, I implore-

Is there- is there balm in Gilead?- tell me- tell me, I implore!»

Quoth the Raven, «Nevermore.»

«Prophet!»

said I, «thing of evil- prophet still, if bird or devil!

By that Heaven stretched above us- by that God we both adore-

Tell this soul with sorrow laden if, within the distant Aidenn

It shall clasp a sainted maiden whom the angels name Lenore-

Clasp a rare and radiant maiden whom the angels name Lenore.»

Quoth the Raven, «Nevermore.»

«Be that word our sign in parting, bird or fiend,» I shrieked, upstarting-

«Get thee back into the tempest and the Night’s Plutonian shore!

Leave no black plume as a token of that lie thy soul hath spoken!

Leave my loneliness unbroken!- quit the bust above my door!

Take thy beak from out my heart, and take thy form from off my door!»

Quoth the Raven, «Nevermore.»

Now the Raven, never flitting, still is sitting, still is sitting

On the pallid bust of Pallas just above my chamber door;

And his eyes have all the seeming of a demon’s that is dreaming

And the lamplight o’er him streaming throws his shadow on the floor;

And my soul from out that shadow that lies floating on the floor

Will be lifted- nevermore!

Бірде түн ортасында мұңды, мен ойланып жатқанда, әлсіз және шаршадым

Ұмытылған   көп                                                                                                         

Мен басын изеп, ұйықтай жаздағанымда, кенет тықылдаған дыбыс шықты

Біреу менің камерамның есігін қағып, ақырын ұрып жатқанда

«Келуші ғой, — деп күбірледім мен, — менің палатамның есігін қағып...

Тек осы, басқа ештеңе емес».

Әй, менің есімде бұл желтоқсан                          

Әр бөлек өліп жатқан шоқ өз елесін еденге түсірді

Мен ертеңгі күнді асыға күттім;- Мен қарыз алуға босқа ұмтылдым

Менің кітаптарымнан қайғы - жоғалған Ленор үшін қайғы-

Періштелер Ленор деп атайтын сирек және жарқын қыз үшін -

Мұнда мәңгілікке атаусыз

Әр күлгін перденің жібектей мұңды белгісіз сыбдыры

Толтырған мені бұрын-соңды болмаған фантастикалық қорқынышқа толтырды;

Жүрегім соғып тұрғанша, мен қайталай бердім

«Менің палатамның есігінен кіруге бір келуші кіріп жатыр...

Кейбір кеш келуші менің палатамның есігіне кіріп кіріп келеді;-

Бұл жай ғана, басқа ештеңе емес.»

Қараңғылыққа қарап, мен таңғалып, қорқып ұзақ тұрдым

Күмәндану, армандайтын армандар бұрын ешбір адам армандауға батылы жетпеген;

Бірақ тыныштық үзілген жоқ, ал тыныштық еш белгіні бермеді

Бұл жерде «Леноре!» деген сыбырлы сөз ғана айтылды.

Мен сыбырладым, жаңғырық «Леноре!» деген сөзді күңкілдеді —

Тек бұл және басқа ештеңе жоқ

Камераға қайта оралып, ішімдегі бүкіл жаным жанып жатыр

Көп ұзамай мен тағы да біршама қатты түртуді естідім

«Әрине, – дедім мен, – бұл менің тереземнің торындағы біреу:

Олай болса, мұнда не бар екенін және бұл жұмбақ зерттелетінін көрейік.

Жүрегім бір                                              Бұл  жұмбақ  зерттелу  болсын

«Бұл жел және басқа ештеңе емес».

Айналдыра аштым, мен ысырманы көп қағып-қағып жібердім

Ішінде бұрынғы әулие күндердің көрнекті Қарғасы қадам басты;

Ол аз да болса тағзым етті;

ол бір минут тоқтап, қалмады;

Бірақ, лорд немесе ханым менің палатамның есігінің үстінде отырды.

Палатаның есігінің дәл үстіндегі Паллас мүсінінің үстінде орналасқан

Отырды, отырды, басқа ештеңе жоқ

Көп ұзамай сол қарақұс менің көңілсіз қиялымды алдап күлді

Ол киінген жүзінің ауыр және қатал әдептілігімен 

«Тірегің қырқылып, қырылған болса да, сен, - дедім мен, - құмарлық жоқ.

Түнгі жағада қыдырған сұмдық және көне қарға...

Айтыңызшы бұл түнгі Плутон жағалауында сенің ұлы есімің кім!»

Қарға, «Ешқашан».

Енді тыныш бюст үстінде жалғыз отырған Қарға тек сөйледі

Сол бір ауыз сөзде оның жан дүниесі төгілгендей

Одан әрі ол ештеңе айтпады - қауырсын емес, содан кейін ол дірілдеп кетті -

Мен «басқа достар бұрын кетті...

Ертеңгі күні ол мені тастап кетеді, өйткені менің үмітім ұшты.»

Қарға, «Ешқашан».

Содан кейін ауа өсетін зиянды, көрінбейтін ценермен хош иістендірілген

Аяқтары түкті еденде сықырлаған Серафимді серпіп тастады

Барқыт батып бара жатқанда, мен байланыстыруға кірістім

Бұрынғы сұмдық құстың не екенін ойлап, қиялдаймын.

Бұл не деген сұмдық, сұмдық, сұмдық, сұмдық және сұмдық бұрынғы құс

«Ешқашан».

«Пайғамбар!»

— дедім мен: «Жамандық!— пайғамбар, құс па, шайтан болса да!—

Азғырушы жіберді ме, әлде дауыл сені жағаға лақтырды ма

Бұл елсіз аралда қаңырап бос қалды

Бұл үйде қорқынышты таң қалдырды - маған шынын айтыңызшы, мен өтінемін...

Гилеадта бальзам бар ма?- Айтыңызшы, айтыңызшы, өтінемін!»

Қарға, «Ешқашан».

«Пайғамбар!»

— дедім мен: — Құс па, шайтан болса да, зұлым пайғамбардың ісі!

Үстімізде жайылған Аспанмен - Құдайға  біз  табынамыз 

Айтыңыз бұл жанға мұңы бар, Алыстағы Айденнің ішінде

Ол періштелер Ленор деп атайтын әулие қызды құшақтайды.

Періштелер Ленор деп ат қойған сирек кездесетін және жарқыраған қызды құшақтап алыңыз.»

Қарға, «Ешқашан».

«Бұл сөз біздің қоштасудағы белгіміз болсын, құс немесе жын», - деп айқайладым.

«Дауыл мен Түнгі Плутон жағалауына қайта оралыңыз!

Сенің жаның айтқан өтіріктің белгісі ретінде бірде-бір қара түк қалдырма!

Жалғыздығымды үзбей қалдыр!- есігімнің үстіндегі бюстті таста!

Жүрегімнен тұмсығыңды ал, есігімнен түріңді ал!»

Қарға, «Ешқашан».

Енді қарға ешқашан ұшпайды, әлі отыр, әлі  отыр

Палатаның есігінің дәл үстіндегі Палластың бозарған бюстінде;

Ал оның көздерінде армандаған жын сияқты көрінеді

Ал оның ағыны ағыны оның көлеңкесін еденге  тастайды;

Еденде қалқып тұрған сол көлеңкеден менің жаным

Көтеріледі - енді ешқашан!